- Αμιρούτζης
- Επώνυμο μεγάλης οικογένειας της Τραπεζούντας, που άκμασε τον 15o αι. Τα κυριότερα μέλη της είναι: 1. Αλέξανδρος. Μετά την άλωση της Τραπεζούντας (1461) οδηγήθηκε αιχμάλωτος στην Κωνσταντινούπολη και έπειτα στην Αδριανούπολη. Εξισλαμίστηκε και πήρε το όνομα Σκεντέρ μπέης. Του δόθηκαν τότε μεγάλα αξιώματα και έδειξε αφοσίωση στους νέους αφέντες, πολεμώντας την παλιά του θρησκεία. 2. Βασίλειος. Αδελφός του προηγούμενου. Εξισλαμίστηκε και πήρε το όνομα Μεχμέτ μπέης. Μετέφρασε ελληνικά συγγράμματα στην αραβική, που τη γνώριζε σε βάθος. 3. Γεώργιος (1400; – 1470). Βυζαντινός φιλόσοφος και πολιτικός. Από το 1435 ήταν πολιτικός σύμβουλος του αυτοκράτορα της Τραπεζούντας, τον οποίο αντιπροσώπευσε στη σύνοδο της Φλωρεντίας (1438-39). Το 1461, όταν οι Τούρκοι πολιόρκησαν την Τραπεζούντα, έπεισε τον τελευταίο αυτοκράτορα Δαβίδ Κομνηνό να παραδώσει την πόλη. Τα παιδιά του ασπάστηκαν τον μωαμεθανισμό και μπήκαν στην υπηρεσία του σουλτάνου Μωάμεθ B’. Κατά τους χρονογράφους της εποχής εκείνης, και o ίδιος o Α. αλλαξοπίστησε, αφού προκάλεσε πολλά επεισόδια εις βάρος του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Άλλοι ωστόσο γράφουν ότι εξισλαμίστηκαν μόνο τα παιδιά του. Σώθηκαν πάντως δύο ύμνοι του στον Μωάμεθ τον Πορθητή. Από τα έργα του, τα κυριότερα τιτλοφορούνται Προς ηγεμόνα Ναυπλίου Δημήτριον περί των εν τη Φλωρεντινή Συνόδω συμβεβηκότων και Διάλογος περιττής εις Χριστόν πίστεως μετά του βασιλέως των Τούρκων. Σώθηκαν επίσης διάφορες επιστολές του, μεταξύ των οποίων δύο που απευθύνονται στον Βησσαρίωνα, καθώς και μερικά ερωτικά ποιήματά του.
Dictionary of Greek. 2013.